Η νόσος αλτσχάιμερ παρουσιάζει σταδιακή εξέλιξη στις νοητικές λειτουργίες του ανθρώπου και αλλάζει τόσο την καθημερινότητα των ατόμων που την βιώνουν όσο και εκείνων που τους φροντίζουν.
Τα συμπτώματα που εμφανίζει κάποιος που νοσεί με αλτσχάιμερ αφορούν την ομιλία, την μνήμη, την κατανόηση, την απώλεια προσανατολισμού, καθώς επίσης και αλλαγές στη συμπεριφορά.
Αίτια εμφάνισης του αλτσχάιμερ
Δεν υπάρχει μόνο ένας αιτιολογικός παράγοντας για την εμφάνιση του. Οι επιστήμονες που ασχολούνται με τη νόσο αυτή δίνουν βαρύτητα και στην πρόληψη και στην καθυστέρηση της εξέλιξης όταν κάποιος διαγνωσθεί με αλτσχάιμερ.
Ωστόσο, ο τρόπος ζωής, (εργασία, διατροφή, κάπνισμα), καθώς επίσης και η περιβαλλοντική μόλυνση, φαίνεται ότι αποτελούν παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την εμφάνιση του αλτσχάιμερ.
Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής; Υπάρχουν τρόφιμα με ευεργετικά αποτελέσματα;
Αυξημένος αριθμός ερευνών έχει δείξει ότι η διατροφή θεωρείται ασπίδα για διάφορες ασθένειες που ταλαιπωρούν τον σύγχρονο άνθρωπο.
Η μεσογειακή διατροφή είναι ένα διατροφικό σχήμα που το διέπει η ποικιλία, το μέτρο και η ισορροπία. Βασικό τρόφιμο είναι το ελαιόλαδο με την αντιφλεγμονώδη δράση του, ποικιλία φρούτων και λαχανικών, μέτρια κατανάλωση τροφίμων με κορεσμένα λίπη, προτίμηση στην κατανάλωση ψαριού και οσπρίων, ξηρών καρπών και δημητριακών ολικής άλεσης.
Ποια είναι όμως εκείνα τα θρεπτικά συστατικά που θα προστατέψουν τον εγκέφαλο;
Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι πολύ σημαντικά για την υγεία του εγκεφάλου λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης που έχουν.
Διατροφικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων είναι τα λιπαρά ψάρια, η γλιστρίδα, τα καρύδια, τα φουντούκια, ο λιναρόσπορος και τα σταυρανθή λαχανικά.
Οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες A, C, και E συμβάλλουν στην κινητοποίηση των επιδιορθωτικών μηχανισμών, ώστε να ελεγχθεί η βλάβη στα σημεία μετάδοσης των πληροφοριών που λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο. Ασκούν προστατευτική δράση στις μεμβράνες των κυττάρων και απομακρύνουν τις ελεύθερες ρίζες από αυτό.
Επίσης, τρόφιμα που είναι καλές πηγές ψευδαργύρου και σεληνίου προάγουν την αντιοξειδωτική δράση.
Την βιταμίνη Α την βρίσκουμε στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στο συκώτι, στο κρόκο αυγού, στα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, και στα φρούτα που έχουν πορτοκαλί χρώμα.
Τα εσπεριδοειδή (μανταρίνια, πορτοκάλια, λεμόνια) οι φράουλες, οι ντομάτες, οι κόκκινες πιπεριές, τα βατόμουρα και τα ακτινίδια αποτελούν καλές πηγές βιταμίνης C
Τη βιταμίνη Ε την βρίσκουμε στο ελαιόλαδο, στους ξηρούς καρπούς, στο σπανάκι, στο σέλινο και στο αβοκάντο.
Τρόφιμα με ψευδάργυρο : δημητριακά ολικής άλεσης, στρείδια, όστρακα, κρέατα, όσπρια, μανιτάρια και σύκα.
Καλύτερες διατροφικές πηγές σεληνίου : Θαλασσινά, συκώτι, αυγά, γαλοπούλα, άσπρο λάχανο, καρύδια Βραζιλίας.
Ο ρόλος των βιταμινών B12, B6 και Β9 στο Αλτσχάιμερ
Σε ανθρώπους που είχαν διαγνωσθεί με αλτσχάιμερ, τα επίπεδα των βιταμινών B12, B6 και Β9 (φυλλικό οξύ) ήταν χαμηλά. Σύμφωνα με μελέτες η εγκεφαλική υγεία επηρεάζεται από τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
Την Β12 την βρίσκουμε στα γαλακτοκομικά, στα ψάρια, στο κρέας, στα αυγά και στα εντόσθια.
Την Β6 την βρίσκουμε στο κρέας, στα πουλερικά, στα δημητριακά, στα όσπρια και στα καρύδια.
Καλύτερες διατροφικές πηγές φυλλικού οξέος : πορτοκάλι και χυμός πορτοκαλιού, φακές, μαρούλι, σπανάκι, μπρόκολο, παντζάρια, φιστίκια.
Προβιοτικά και αλτσχάιμερ
Ο ρόλος των προβιοτικών στην καλή λειτουργία του εντέρου είναι γνωστός. Η εντερική υγεία εξαρτάται από την διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ καλών και κακών βακτηρίων. Αν διαταραχθεί αυτή η ισορροπία δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για την εμφάνιση μιας κατάστασης στο έντερο που ονομάζεται δυσβίωση. Η δυσβίωση αποτελεί παράγοντα φλεγμονής και μπορεί να βλάψει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Τρόφιμα με προβιοτικές ιδιότητες που προάγουν την εύρυθμη λειτουργία του εντέρου είναι το γιαούρτι, το κεφίρ, το ξυνοτύρι, οι ελιές, το τουρσί και το κίμτσι.
Σύνταξη άρθρου : Ελένη Ζεμπερλίγκου / Στέλεχος Διατροφής και Διαιτολογίας - Nutrition writer
Βιβλιογραφία
https://www.alzheimers.org.uk/Mediterranean diet and dementia
Kalli E, Vlamos P (2022) Dietary Neurolipidomics in Alzheimer’s Disease. J Nutri Med Diet Care 8:058. doi.org/10.23937/2572-3278/1510058
Fernández-Sanz P, Ruiz-Gabarre D, García-Escudero V. Modulating Effect of Diet on Alzheimer’s Disease. Diseases. 2019 Jan 26;7(1):12. doi: 10.3390/diseases7010012. PMID: 30691140; PMCID: PMC6473547
Śliwińska, Sylwia & Jeziorek, Małgorzata. (2021). The role of nutrition in Alzheimer’s disease. Roczniki Panstwowego Zakladu Higieny. 72. 29-39. 10.32394/rpzh.2021.0154
Naomi R, Embong H, Othman F, Ghazi HF, Maruthey N, Bahari H. Probiotics for Alzheimer’s Disease: A Systematic Review. Nutrients. 2021 Dec 22;14(1):20. doi: 10.3390/nu14010020. PMID: 35010895; PMCID: PMC8746506
Moustafa B, Trifan G, Isasi CR, et al. Association of Mediterranean Diet With Cognitive Decline Among Diverse Hispanic or Latino Adults From the Hispanic Community Health Study/Study of Latinos. JAMA Netw Open. 2022;5(7):e2221982. doi:10.1001/jamanetworkopen.2022.21982
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου